Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου 2012

Το κινητό μας ένα μικρό θησαυροφυλάκιο




Όλο και πιο λειτουργικά, τα κινητά τηλέφωνα είναι το πολυ-εργαλείο του μέλλοντος. Χωρίς να το γνωρίζουν, πάνω από 5 δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν στην τσέπη τους μια μικρή αποθήκη πρώτων υλών. Αυτές οι πρώτες ύλες, συγκεκριμένα ιχνοστοιχεία μετάλλων, είναι που δίνουν τη δυνατότητα στις συσκευές μας να εκτελούν πολλές από τις λειτουργίες τους. Αν και η ποσότητα των μετάλλων αυτών ανά συσκευή είναι απειροελάχιστη, λαμβάνοντας υπόψιν τη μαζική παραγωγή, οι ποσότητες που προκύπτουν είναι τεράστιες. Ήδη τα αποθέματα κάποιων εκ των μετάλλων αυτών έχουν αρχίσει να εξαντλούνται και συνεπώς γίνονται όλο και πιο ακριβά.


μερικά από τα κυριότερα μέταλλα των σύγχρονων συσκευών


Νεοδύμιο

Ανήκει στην κατηγορία των σπάνιων γαιών. Στις συσκευές των κινητών τηλεφώνων χρησιμοποιείται στους ισχυρούς μόνιμους μαγνήτες του ηχείου. Το όνομα σπάνια γαία είναι πάντως παραπλανητικό, μιας και δεν είναι και τόσο σπάνια μέταλλα. Από την εξόρυξη του συγκεκριμένου μετάλλου προκύπτουν πολύ σοβαρές επιβλαβείς για το περιβάλλον συνέπειες.



Ετήσια παγκόσμια μάζα εξόρυξης : 122.600 τόνοι
97% της συνολικής εξόρυξης γίνεται στην Κίνα
Εκτίμηση παγκόσμιων αποθεμάτων : 110.000.000 τόνοι



Ίνδιο

Τοποθετείται μαζί με Κασσίτερο, σε ένα πολύ λεπτό στρώμα, πάνω στις touchscreen οθόνες των σύγχρονων smartphones. Ενεργοποιείται με την επαφή στην οθόνη και είναι υπεύθυνο για τη διαβίβαση της πληροφορίας για τα πατήματα στην οθόνη. Αν και πλήρως διάφανο είναι σίγουρο ότι μεταφέρει επιτυχώς κάθε πάτημα στην οθόνη.


Ετήσια παγκόσμια μάζα εξόρυξης : 609 τόνοι
55% της συνολικής εξόρυξης γίνεται στην Κίνα
Εκτίμηση παγκόσμιων αποθεμάτων : Υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση στις μεθόδους εξόρυξης του μετάλλου, και συνεπώς δε μπορούν να προσδιοριστούν τα αποθέματα



Ταντάλιο

Χρησιμοποιείται σε μικροσκοπικές ποσότητες στην κατασκευή ενός κινητού. Είναι υπεύθυνο για την αποθήκευση ηλεκτρικών φορτίων και την εκπομπή τους. Μπορεί να αποθηκεύσει ιδιαίτερα μεγάλο ηλεκτρικό φορτίο σε πολύ μικρό χώρο.


Ετήσια παγκόσμια μάζα εξόρυξης : 811 τόνοι
25% της συνολικής εξόρυξης γίνεται στο Κονγκό και τη Ρουάντα
Εκτίμηση παγκόσμιων αποθεμάτων : 261.000 τόνοι




Χαλκός

Είναι ένα σχετικά μαλακό μέταλλο, ιδιαίτερο εύπλαστο αλλά ταυτόχρονα ανθεκτικό. Είναι κατάλληλο για αγωγός ρεύματος. Χρησιμοποιείται στα καλώδια και στις επαφές πάνω στην πλακέτα. Σε μια συσκευή υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 7 γραμμάρια χαλκού.


Ετήσια παγκόσμια μάζα εξόρυξης : 15.900 τόνοι
34% της συνολικής εξόρυξης γίνεται στη Χιλή
Εκτίμηση παγκόσμιων αποθεμάτων : 690.000 τόνοι



Χρυσός

Ο χρυσός είναι πολύ αγώγιμος και ιδιαίτερα ανθεκτικός. Στο κινητό υπάρχουν απειροελάχιστες ποσότητες πάνω στην πλακέτα και στην SIM κάρτα. Το ευγενές μέταλλο εξασφαλίζει τη ροή των ηλεκτρονίων στα εσωτερικά κυκλώματα του τηλεφώνου.


Ετήσια παγκόσμια μάζα εξόρυξης : 2560 Kilogramm
13,5% της συνολικής εξόρυξης γίνεται στην Κίνα
Εκτίμηση παγκόσμιων αποθεμάτων : 51.000 τόνοι



Λίθιο

Αποτελεί πολύ σημαντικό κομμάτι όλων των σύγχρονων μπαταριών. Το αργυρόλευκο μέταλλο είναι πολύ ελαφρύ και μπορεί να αποθηκεύσει μεγάλα ποσά ενέργειας. Γι αυτό υπάρχει σε όλες τις φορητές συσκευές (laptops, κινητά αλλά ακόμη και ηλεκτρικά αυτοκίνητα).


Ετήσια παγκόσμια μάζα εξόρυξης : 18.543 τόνοι
32% της συνολικής εξόρυξης γίνεται στην Αυστραλία
Εκτίμηση παγκόσμιων αποθεμάτων : 32.500.000 τόνοι



Πάντως η ψευδαίσθηση ότι η Γη θα συνεχίσει επ' αόριστον να προσφέρει, όσα χρειαζόμαστε, έχει αρχίσει πλέον να καταρρέει, μιας και έχουν αρχίσει να διαφαίνονται τα πρώτα όρια. Και βεβαίως τα όρια στη διαθεσιμότητα των πρώτων υλών συνιστούν επίσης και όρια στην ανάπτυξη. Μια λύση μπορεί να αποτελέσει η ανακύκλωση. Για παράδειγμα σε μάζα κινητών τηλεφώνων ενός τόνου υπάρχουν 300 γραμμάρια χρυσού - τη στιγμή που ένα μεταλλείο σκάβει έναν τόνο πετρώματος για μόλις ένα γραμμάριο του ευγενούς μετάλλου.

Όμως τα προβλήματα στην ανακύκλωση παλαιών κινητών τηλεφώνων είναι πολλά: 
Καταρχήν πρέπει να δοθούν κίνητρα στους χρήστες για να συμμετέχουν στα προγράμματα ανακύκλωσης, μιας και οι περισσότερες χρησιμοποιημένες συσκευές καταλήγουν είτε σε κοινές χωματερές ή ξεχασμένα σε κάποιο συρτάρι. 
Παρολ' αυτά τα προβλήματα δε σταματούν εκεί. Αποτελεί πρόκληση για την επιστήμη και την οικονομία η ανακύκλωση όλων των υλικών μιας συσκευής τηλεφώνου. Από τα 35 μέταλλα που  υπάρχουν στο εσωτερικό ενός σύγχρονου smartphone ένα μικρό μόνο κομμάτι είναι αποδοτικά και  κερδοφόρα ανακυκλώσιμο -κάτι που άλλωστε ισχύει για όλες σχεδόν τις σύγχρονες ηλεκτρονικές συσκευές, όπως τα laptops και οι τηλεοράσεις.

Όσο και αν απέχει η πραγματικότητα μιας κοινωνίας που δεν θα χρειάζεται συνεχώς νέες πρώτες ύλες, αλλά θα ανακυκλώνει τις υπάρχουσες στα πλαίσια ενός ιδανικού κυκλοφοριακού συστήματος  πρώτων υλών, έχουμε τη θεωρητική γνώση ότι το 80% των υλικών μιας συσκευής μπορεί πράγματι να ανακυκλωθεί αποτελεσματικά. Απομένει η μεταφορά της θεωρίας στην πράξη.




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου